ประโยคแสดงเงื่อนไข

ประโยคแสดงเงื่อนไข ในที่นี้หมายถึง ประโยคที่มีเนื้อความแบ่งออกได้เป็น ๒ ส่วน ส่วนหนึ่งเป็นตัวเงื่อนไข อีกส่วนหนึ่งเป็นผลที่ตามมา

ตัวอย่าง ถ้าเธอขยันเธอจะสอบไล่ได้

ในประโยคนี้จะเห็นว่าความขยันเป็นเงื่อนไขของการสอบไล่ได้ หรืออาจกล่าวอีกนัยหนึ่งได้ว่าการสอบไล่ได้เป็นผลของเงื่อนไขคื อความขยัน

ถ้าดินฟ้าอากาศอำนวย พวกเราจะไปเที่ยวสวนพฤกษชาติกัน

ในประโยคนี้ การที่ดินฟ้าอากาศอำนวย เป็นเงื่อนไขของการที่พวกเราจะไปเที่ยวสวนพฤกษชาติกัน หรืออีกนัยหนึ่ง

การที่พวกเราจะได้ไปเที่ยวสวนพฤกษชาติกันเป็นผลอันเนื่องมาแต่เ งื่อนไขที่ว่าสภาพดินฟ้าอากาศอำนวยให้

ถ้าเราไม่ต้องการให้ประเทศของเรากลายสภาพเป็นทะเลทราย เราต้องไม่ทำลายป่าไม้

ในประโยคนี้การไม่ต้องการให้ประเทศกลายสภาพเป็นทะเลทรายเป็นเงื ่อนไขของการสรุปว่าเราต้องไม่ทำลายป่าไม้ หรืออีกนัยหนึ่ง การสรุปว่า เราต้องไม่ทำลายป่าไม้เป็นผลของเงื่อนไขที่ว่าเราไม่ต้องการให้ ประเทศของเรากลายสภาพเป็นทะเลทราย

ประโยคนี้ อาจเขียนให้ต่างไปจากข้างต้น เป็นว่า

ถ้าเราไม่ทำลายป่าไม้ ประเทศของเราจะไม่กลายเป็นทะเลทราย หรือการที่ประเทศไม่กลายเป๋นทะเลทราย เป็นผลของการไม่ทำลายป่าไม้

จากตัวอย่างข้างต้น ประโยคที่แสดงเงื่อนไขล้วนเชื่อมด้วยสันธาน ถ้า ทั้งสิ้น ข้อความที่อยู่ข้างหลัง ถ้า เป็นตัวเงื่อนไข ส่วนข้อความอีกประโยคหนึ่งเป็นผล

นอกจากสันธาน ถ้า ยังมีสันธานอื่นๆ หรือกลุ่มคำทำหน้าที่สันธานอีกมากที่เชื่อมประโยคแสดงเงื่อนไขไ ด้ เช่น

เมื่ออ่านจบแล้ว ขอให้ส่งคืนด้วย

ในประโยคนี้ อ่านจบ เป็นเงื่อนไขของการที่ต้องส่งคืน

ในกรณีที่มีคนสนใจมาก เราจะขยายวันแสดงออกไป

ในประโยคนี้ การที่มีคนสนใจมาก เป็นเงื่อนไขของการแสดงออกไป

เราจะจ่ายค่าจ้างก็ต่อเมื่องานเสร็จตามที่ตกลงกัน

ในประโยคนี้ การที่งานเสร็จตามที่ตกลงกัน เป็นเงื่อนไขของการจ่ายค่าจ้าง

หากสยามยังอยู่ยั้ง ยืนยง

เราก็เหมือนอยู่คง ชีพด้วย

ในประโยคนี้ การที่สยามคงอยู่ เป็นเงื่อนไขของการคงอยู่ของเรา

ถ้าหากว่า ทีมของเราเล่นได้ดีเหมือนวันนี้ วันแข่งขันจริงต้องได้ครองถ้วยแน่

ในประโยคนี้ การเล่นได้ดีเหมือนวันนี้ เป็นเงื่อนไขของการที่จะได้ครองถ้วยในวันแข่งขันจริง

นักเรียนจะเลือกอ่านหนังสือเล่มใดก็ได้ ทั้งนี้ต้องเป็นหนังสือในบัญชีนี้

ในประโยคนี้ หนังสือตามบัญชี เป็นเงื่อนไขของการเลือกหนังสือของนักเรียน

นอกจากนี้ประโยคแสดงเงื่อนไขอาจอยู่ในรูปอื่น เช่น

ข้าพเจ้าจะช่วยเหลือเฉพาะผู้ที่ยากลำบากเท่านั้น

ในประโยคนี้ ความยากลำบากของบุคคล เป็นเงื่อนไขการช่วยเหลือของข้าพเจ้า หรืออีกนัยหนึ่ง การช่วยเหลือของข้าพเจ้า เป็นผลของการที่มีผู้ยากลำบาก

สรุปแล้วจะเห็นว่า ประโยคที่แสดงเงื่อนไขนั้นอาจเป็นประโยคที่ใช้สันธาน หรือประพันธสรรพนามทำหน้าที่เชื่อมประโยคก็ได้ จึงไม่จัดประโยคที่แสดงเงื่อนไขเข้าไว้ในประโยคความรวมหรือประโ ยคความซ้อนให้ตายตัวลงไป

ประโยคแสดงเงื่อนไขที่กล่าวมานี้ก็อาจมีความซับซ้อนได้เช่น้ดีย วกันทั้งในส่วนที่เป็นเงื่อนไขและเป็นส่วนที่เป็นผลของเงื่อนไข

ตัวอย่าง

ประโยคเงื่อนไขธรรมดา

ถ้าเธอขยันเธอจะสอบไล่ได้

ประโยคเงื่อนไขที่ซับซ้อนยิ่งขึ้นจะเป็นได้หลายแบบ เช่น

ถ้าเธอขยันขึ้นอีกสักนิด เธอจะสอบไล่ได้อย่างแน่นอน

ภาคแสดงของส่วนของเงื่อนไขและส่วนผลถูกขยายให้ซับซ้อนยิ่งขึ้น โดยกลุ่มคำขึ้นอีกสักนิด และ อย่างแน่นอน

ถ้าเธอขยันและข้อสอบไม่ยากเกินไป เธอจะสอบไล่ได้อย่างแน่นอน

ส่วนของเงื่อนไขเป็นประโยคความรวม ประกอบด้วย เธอขยัน ประโยคหนึ่ง และ ข้อสอบไม่ยากเกินไป อีกประโยคหนึ่ง

ถ้าเธอขยันและข้อสอบไม่ยากเกินไป เธอจะสอบไล่ได้อย่างแน่นอน หากเธอไม่โชคร้ายจนเกินไป

ประโยคข้างต้นนี้ เพิ่มเงื่อนไขเข้ามาอีกประโยคหนึ่ง คือ เธอไม่โชคร้ายจนเกินไป