ประโยคความซ้อน (สังกรประโยค) คือประโยคที่ประกอบด้วยประโยคหลัก (มุขยประโยค) และประโยคย่อย (อนุประโยค) มารวมเป็นประโยคเดียวกัน โดยมี ประพันธสรรพนาม (ผู้, ที่, ซึ่ง, อัน) ประพันธวิเศษณ์ หรือบุพบทเป็นบทเชื่อม ประโยคหลัก (มุขยประโยค) คือ ประโยคที่เป็นใจความสำคัญที่ต้องการสื่อสาร
ประโยคย่อย (อนุประโยค) คือ ประโยคที่ทำหน้าที่ขยายความประโยคหลักให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น ตัวอย่าง ประโยคความซ้อน | ประโยคหลัก (มุขยประโยค) | ประโยคย่อย (อนุประโยค) | ตัวเชื่อม | ฉันรักเพื่อนที่มีนิสัย เรียบร้อย | ฉันรักเพื่อน | ที่มีนิสัยเรียบร้อย | ที่ (แทนคำว่า"เพื่อน") | พ่อแม่ทำงานหนักเพื่อ ลูกจะมีอนาคตสดใส | พ่อแม่ทำงานหนัก | ลูกจะมีอนาคตสดใส (ทำงานหนักเพื่ออะไร) | เพื่อ(ขยายวิเศษณ์ "หนัก") | เขาบอกให้ ฉันลุกขึ้นยืนทันที | เขาบอก | ฉันลุกขึ้นยืนทันที (ขยายกริยา"บอก" บอกว่าอย่างไร) | ให้ | ประโยคย่อย (อนุประโยค) ที่ซ้อนอยู่นี้อาจทำหน้าที่เป็นประธาน บทขยายประธาน กรรม หรือบทขยายกรรมของประโยคหลัก (มุขยประโยค) อนุประโยคแบ่งออกเป็น ๓ อย่าง คือ ๓.๑ นามานุประโยค หมายถึง ประโยคย่อยทำหน้าที่เป็นประธานหรือกรรมของประโยค เช่น ประโยคความซ้อน | ประโยคหลัก (มุขยประโยค) | ประโยคย่อย (นามานุประโยค) | ตัวเชื่อม | นายกรัฐมนตรีพูดว่า เยาวชนไทยต้องมีความซื่อสัตย์สุจริต | นายกรัฐมนตรีพูด | เยาวชนไทยต้องมี ความซื่อสัตย์สุจริต (เป็นกรรม) | ว่า | พี่สาวทำให้น้องชายเลิกเล่นเกมได้โดยเด็ดขาด | พี่สาวทำ้..... | น้องชายเลิกเล่นเกม ได้โดยเด็ดขาด (เป็นกรรม) | ให้ | ภาพยนตร์เรื่องนี้สอนว่า ทุกคนควรช่วยเหลือ สังคมเมื่อมีโอกาส | ภาพยนตร์เรื่องนี้สอน | ทุกคนควรช่วยเหลือ สังคมเมื่อมีโอกาส (เป็นกรรม) | ว่า | รัฐสภาจัดงานใหญ่เป็น เกียรติแก่ผู้แทนราษฎร์ | .....เป็นเกียรติแก่ ผู้แทนราษฎร | รัฐสภาจัดงานใหญ่ (เป็นประธาน) | ว่า | ๓.๒ คุณานุประโยค หมายถึง อนุประโยคที่ทำหน้าที่เหมือนคำวิเศษณ์เพื่อขยายนามหรือสรรพนามให้ได้ความ ชัดเจนยิ่งขึ้น ทำหน้าที่เช่นเดียวกับวิเศษ คุณานุประโยคมักจะใช้ประพันธสรรพนาม(ที่ ซึ่ง อัน ว่า ผู้) เป็นตัวเชื่อม เช่น ประโยคความซ้อน | ประโยคหลัก (มุขยประโยค) | ประโยคย่อย (คุณานุประโยค) | ตัวเชื่อม | บ้านสวยที่อยู่บนภูเขา นั้นเป็นของนักร้องชื่อดัง | บ้านสวยเป็นของนักร้องชื่อดัง | ที่อยู่บนภูเขา (บ้านอยู่บนภูเขา) | ที่ | ครูทุกคนไม่ชอบนักเรียน ที่แต่งตัวไม่สุภาพ เรียบร้อย | ครูทุกคนไม่ชอบ นักเรียน | ที่แต่งตัวไม่สุภาพ เรียบร้อย (นักเรียนแต่งตัวไม่ สุภาพเรียบร้อย) | ที่ | คนซึ่งไปรับรางวัลเป็น น้องสาวของฉันเอง | คนเป็นน้องสาวของ ฉันเอง | ซึ่งไปรับรางวัล (คนไปรับรางวัล) | ซึ่ง | ๓.๓ วิเศษณานุประโยค คือ อนุประโยคที่ทำหน้าที่ี่ขยายกริยาหรือวิเศษณ์ เรียกว่า วิเศษณานุประโยค โดยสังเกตจากสันธาน เมื่อ จน เพราะ ราวกับ ระหว่างที่ฯลฯ เช่น ประโยคความซ้อน | ประโยคหลัก (มุขยประโยค) | ประโยคย่อย (วิเศษณานุประโยค) | ตัวเชื่อม | นักเรียนถูกลงโทษไม่ให้ออกนอกบริเวณโรงเรียน | นักเรียนถูกลงโทษ | ไม่ให้ออกนอกบริเวณ โรงเรียน | - | หล่อนไปทำงานตั้งแต่ ฟ้าเพิ่งจะสาง ๆ เท่านั้นเอง | หล่อนไปทำงาน | ตั้งแต่ฟ้าเพิ่งจะสาง ๆ เท่านั้นเอง | ตั้งแต่ | ข้อสังเกต ประโยคความซ้อนลักษณะนี้ ประโยคผลจะมาก่อนประโยคเหตุ | ข้อสังเกต ประโยคความซ้อน - ถ้ามีอนุประโยคทำหน้าที่เป็นนามหรือมีคำ "ว่า" อยู่ในประโยค เรียกว่า นามานุประโยค - ถ้าอนุประโยคมีคำว่า "ที่" "ซึ่ง" "อัน" อยู่หน้าประโยค เรียกว่า คุณานุประโยค - ถ้าอนุประโยคมีคำว่า "เมื่อ" "เพราะ" "แม้ว่า" อยู่หน้าประโยค เรียกว่า วิเศษณานุประโยค | |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น